Hubungan wacana dari aspek fonologi berdasarkan hentian , intonasi atau nada suara . Unsur-unsur tersebut dapat membezakan sesuatu wacana.
Contohnya hubungan antara ayat penyata,
“ Dia sudah pergi ? ”
Perbezaan antara kedua-duanya wujud melalui nada suara semasa penutur menuturkannya.
Unsur-unsur paralinguistik juga membantu pemahaman tentang sesuatu wacana. Dalam wacana tulisan, unsur-unsur paralinguistik ini ialah alat-alat yang digunakan untuk memperjelaskan persembahan wacana.
Dalam wacana tulisan, alat-alat tersebut ialah tanda baca seperti noktah, koma, tanda soal, titik bertindih dan sebagainya. Dalam wacana lisan pula, ekspresi wajah , iaitu keadaan air muka serta gerakan tangan dan badan merupakan alat-alat untuk membantu memahami ujaran.
Penanda gramatikal yang mewujudkan keutuhan wacana ialah :
* Penanda Rujukan * Penanda Penggantian * Penanda Penghubung * Elipsis
1. Penanda rujukan menggunakan kata ganti nama diri orang dan kata ganti nama tunjuk untuk menghasilkan perkaitan. 2. Contoh penggunaan kata ganti nama diri orang : Radiah merupakan pelajar yang amat rajin. Dia telah lulus dengan cemerlang dalam peperiksaan. (Kata ganti nama diri orang yang digunakan sebagai penanda rujukan ialah dia .)
3. Contoh penggunaan kata ganti nama tunjuk : Mangsa-mangsa banjir di Kampung Seri Murni itu telah ditempatkan di Sekolah Kebangsaan Seri Murni. Mereka tinggal di sana sejak seminggu yang lalu. (Penanda rujukan yang digunakan ialah di sana .)
1. Penanda penggantian bermaksud menggantikan sesuatu unsur bahasa dengan unsur yang lain . 2. Contoh penggunaan penanda penggantian ialah : Pelajar-pelajar itu sering ponteng sekolah . Perbuatan tersebut hanya merugikan mereka.
1. Penanda penghubung digunakan bertujuan menghubungkan kata dengan kata , frasa dengan frasa , dan ayat dengan ayat . 2. Contoh penggunaan penanda penghubung :
Rencana ini bertujuan melihat perkaitan antara kepakaran individu dengan pembahagian tugas di tempat kerja. Selain itu , rencana ini juga akan menghuraikan amalan pengurusan dan pentadbiran di pejabat.
1. Elipsis ialah pengguguran kata , frasa , dan klausa yang telah disebut dalam ayat sebelumnya. Pengguguran dilakukan kerana pendengar atau pembaca sudah memahami maklumat tersebut. 2. Contoh elipsis : Ani : Awak kerja di mana ? (Awak bekerja di mana ?) Abu : Taman Universiti. (Saya bekerja di Taman Universiti.) Ani : Dah lama ? (Sudah berapa lama ?) Abu : Tiga tahun. (Saya sudah bekerja di sana selama tiga tahun.)
(a) Sinonim
Perkataan yang mempunyai maksud yang sama .
Contoh : Pelakon jelita itu semakin popular. Hal ini tidak menghairankan kerana wajahnya dapat menambat hati ramai jejaka.
(b) Antonim
Perkataan yang berlawanan maksud .
Contoh : Wajah yang cantik dan hodoh bukan ukurannya tetapi yang paling penting ialah hati budinya.
(c) Hiponim
Makna sesuatu perkataan merupakan sebahagian daripada makna perkataan
lain .
Contoh : Dia menjaga motorsikalnya dengan baik kerana itulah sahaja kenderaan yang dimilkinya.
(d) Pengulangan kata yang sama
Contoh : Aminah memang mudah menangis . Disebabkan perkara kecil pun dia menangis . Semasa gembira pun dia menangis .
(e) Kolokasi
Dua perkataan atau lebih yang masing-masing merupakan perkataan tersendiri , tetapi kebiasaannya dikaitkan antara satu sama lain .
Contoh : Pembalakan haram itu menggugat habitat flora dan fauna. Banyak haiwan liar seperti harimau , gajah , badak sumbu , dan lain-lain kehilangan tempat tinggal.
(f) Unsur bersambut
Contoh : Pihak kerajaan mengemukakan hujah manakala pihak
pembangkang membidas hujah tersebut.
No comments:
Post a Comment